Hepimizin bildiği gibi, okyanuslar gezegendeki en görkemli ve korkunç yaratıklardan bazılarına ev sahipliği yapmaktadır, ancak okyanuslarımızda köpek balıklarından daha korkutucu bir şey olduğunu biliyor muydunuz? Plastik!
Science dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, her yıl tahmini 8 milyon metrik ton plastik okyanusta sona ermektedir. Bu plastik enkazı deniz yaban hayatına, yaşam alanlarına ve nihayetinde deniz ürünleri tüketen insanlara zarar vermektedir..
Frontiers in Marine Science dergisinde yayınlanan bir başka çalışmada, plastik kalıntıların okyanuslarda beş büyük okyanus girdabının hepsinde ve tüm kıtaların kıyı şeridinde bulunduğu görülmektedir.
Plastik kirliliği sadece deniz yaban hayatına zarar vermekle kalmaz, aynı zamanda balıkçılık ve turizm endüstrileri üzerinde ekonomik etkilere de sahiptir.
Nature Communications dergisinde yayınlanan bir araştırma, 2050 yılına kadar okyanuslardaki plastiğin ağırlığının balıklarınkini aşacağı tahmin edilmektedir.
Tek kullanımlık plastik kullanımımızı azaltmak ve bu sorunla mücadeleye yardımcı olmak için, atıkları uygun şekilde bertaraf etmek için harekete geçmenin zamanı gelmiştir. Yeniden kullanılabilir torbalar, su şişeleri ve kaplar kullanarak hepimiz bir fark yaratabiliriz; plastik atıkların uygun şekilde geri dönüştürülmesi; ve plastik kirliliğini azaltmayı amaçlayan mevzuatı desteklemek zorunluluktur.
İngiltere hükümet planları kapsamında tek kullanımlık plastik tabaklar, çatal bıçak takımları ve polistiren bardakların İngiltere’de kullanımı yasaklanacaktır.
Hükümet, düşük geri dönüşüm oranları nedeniyle nehirleri ve okyanusları kirlettiği bilinen bir dizi tek kullanımlık plastik yiyecek ve içecek malzemelerinin 2023’ün sonuna kadar yasaklanması için harekete geçmiştir.
İngiltere Çevre Bakanı Therese Coffey şöyle diyor: “Plastik bir çatalın ayrışması 200 yıl, yani çöplükte ya da okyanuslarda iki yüzyıl çevreyi kirletmesi anlamına gelebilir, bu sorunu doğrudan çözmek için harekete geçmeye kararlıyım. Son yıllarda zaten büyük adımlar attık ama daha yapacak çok şey olduğunu biliyoruz ve yine halkın çağrılarına kulak verdik.”
İngiltere Çevre Bakanı, “Bu yeni yasağın, milyarlarca plastik parçasının kirleticiliğini durdurmak ve doğal çevrenin gelecek nesiller için korunmasına yardımcı olmak için büyük bir etkisi olacaktır” demiştir.
Davos 2023’te Dünya Ekonomik Forumunda alınan kararlara göre hükümetler, plastik kirliliğine son vermek için 2024’ün sonuna kadar küresel bir anlaşma hazırlamayı kabul etmiştir.
Ipsos’un Plastic Free Foundation ve WWF ile iş birliği içinde gerçekleştirdiği, 23.000’den fazla yetişkinin katıldığı ankete göre (bkn.Tablo1) , ankete katılan 34 ülkenin tamamında ortalama olarak katılımcıların yüzde 70’i, hükümetlerin plastik kirliliğini sona erdirmesi için küresel kuralların oluşturulmasını desteklemektedir.
Yapılan ankete göre; tüketiciler, devletler arası yapılan anlaşmanın aşağıdaki temel önlemleri içermesini önemli bulmaktadır:
- Gereksiz tek kullanımlık plastiklerin ve kolaylıkla geri dönüştürülemeyen plastiğin yasaklanması,
- Üreticilerin ve perakendecilerin sorumlu davranmalarını talep eden kurallar getirmek,
- Yeni plastik ürünlerde geri dönüştürülmüş plastik içermesini gerektiren küresel düzenlemelerin uygulanması
- Yeniden kullanım, geri dönüşüm veya bertaraf için nasıl sıralanacağını gösteren etiketlerin plastik ürünlere uygulanması
Tablo1: Bu grafik, seçilen ülkelerde hükümetlerin plastik kirliliğini sona erdirmesi için küresel kuralların oluşturulmasına yönelik vatandaşların ortalama desteğini göstermektedir.
Okyanuslarımızı ve deniz yaşamımızı korumak için hepimiz üzerimize düşeni yapma taahhüdünde bulunalım. Basit hareketlerle tek kullanımlık plastik kullanımımızı azaltalım. Büyük işler başarmaya yapmaya şartlamayalım kendimizi, yapabildiğimiz kadar. Lütfen plastik pet şişelerde su tüketimimizi azaltalım, doldurulabilir su şişelerini ve kapları kullanalım. Plastik poşet kullanımımızı azaltalım, plastikleri geri dönüşüme sevk etmek üzere ayrı biriktirelim.
Hep birlikte, gerçek bir etki yaratabilir ve okyanusların, denizlerimizin güzelliğini gelecek nesiller için koruyabiliriz,