Sürdürülebilirlik kelimesi anlam olarak; çeşitliliğinin ve üretkenliğin devamlılığını sağladığı gibi, insanların daimi olabilme yeteneklerini korumak olarak tanımlanmaktadır.
Küresel anlamda kamuoyunun sürdürülebilirlik kelimesi ve kavramı ile tanışması Birleşmiş Milletler bünyesi altında çalışmakta olan Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu’nun 1987 yılı içerisinde yayınlamış olduğu “Ortak Geleceğimiz” isimli rapor aracılığı ile olmuştur. Peki; ama 1987 yılında yayınlanan rapor içerisinde tanımı yapılan sürdürülebilirlik nedir?
Rapor içerisinde sürdürülebilirlik kavramının tanımı şu şekilde yapılmıştır: İnsanlık, doğanın geleceğinde aktif rol olacak olan kuşakların gereksinimlerine cevap verebilme yeteneğini hiçbir tehlikeye atılmadan, günlük ihtiyaçların temin edilerek, kalkınmanın sürdürülebilir kılma yeteneğine sahip olmaktır.
Sürdürülebilirliğin İnsan Hayatına Katkısı
Tüm insanların hayatları, doğal kaynaklara bağlı bir şekilde sürmektedir. Hayatlarımızın bağlı olduğu doğal kaynaklar ise bir sonsuzluk özelliğine sahip değildir. Bu aşamada sürdürülebilirliğin önemi ortaya çıkmaktadır. Sürdürülebilirliğin önemi, sürdürülebilirliğin sağlanması demek ve doğa ile insan arasında bir dengenin oluşturulmasını amaçlamaktır. B dengenin oluşturulması ise, tüm insanların elinde olan bir şeydir. Peki; ama bunu insanlar nasıl sağlayacaklardır?
İnsanlar tarafından sağlanması gereken sürdürülebilirlik durumun tek bir cevabı bulunmaktadır. Yapılacak olan seçimlerin doğru yönlendirilmesidir. Kullanılan teknolojinin, iklimin, çevrenin, enerjilerin ve doğal kaynakların iyi tanınması, analiz edilmesi ve yapılacak olan uzun vadeli planlar ile kaynaklar üzerinde planlı yönlendirmelerin yapılması gerekmektedir. Sürdürülebilirliğin bir bütün olarak algılanması gerekmektedir.
Okuyun: En İyi Çevre Dostu Ürünler
Yenilenemeyen enerji kaynaklarının farkında olunması ve bunların yerine yenilenebilir olan enerji kaynaklarının kullanılmasına ağırlık verilmesi önemlidir.
Bir Başka Sürdürülebilirlik Kavramı
Sürdürülebilirlik sadece insan hayatı ile ilgili olan bir kavram değildir. Ayrıca yapılacak olan projelerde de sürdürülebilirlik kavramı önemli bir yerde bulunmaktadır. Yapılacak olan projelerin uzun vadede başarıya ulaşması için sürdürülebilir bir nitelikte olması gerekmektedir. Sürdürülebilir özellikleri ile hazırlanmış olan projeler, belirli olan bir zaman sınırı ile karşılaşmadan uygulanmakta olan alana katkı sağlamaya devam etmektedir.
- Projenin hazırlanma süreci,
- Projenin uygulama süreci,
- Projenin yaygınlaştırılması veya görünürlülüğü,
- Projenin izlenmesi ve sonuçların değerlendirilmesi,
- Projenin sürdürülebilirliği,
- Proje sonuçlarının raporlanması.
Sürdürülebilirlik, başlangıcı ve bitişi olan projelerin sonlandırılmasının ardından yürütülecek olan faaliyetlerde de devamlılık sağlamaktadır. Projenin hazırlanma süreci içerisinde çalışmanın yapılmasının planlandığı alan içerisinde sürdürülebilirlik faaliyetlerinin de değerlendirilmesi oldukça önemlidir. Projeniz için hibe desteği başvurusunda bulunurken, başvuru yaptığınız projenin seçilebilmesi için kriterlerden biride, hiç şüphesiz projenin sürdürülebilirlik özelliğinin olmasıdır.
Proje ile hedeflenmekte olan hizmet, sistem ve ürün gibi çıktılar verilen hibe desteğinin süresinin dolmasının sonrasında da garanti altında olacağı şekilde tasarlanmalıdır. Bu durum bir örnekle açıklanacak olursa eğer; küçük ve orta büyüklükteki işletmelere yönelik yapılacak olan teknolojik transfer alanında planlanması yapılan bir projenin, alınan hibe desteği bittikten sonra da transferi yapılan teknolojik altyapının kullanılabilir ve geliştirilebilir bir düzeyde olması beklenmektedir.
Ancak bazı durumlarda projenin hazırlanması süreçlerinde öngörülmekte olan sürdürülebilirlik hedefleri dış faktörlerden gelecek olan şeyler ile engellemeler ile karşılaşabilmektedir. Bu engeller ise; ülkenin güncel ekonomik durumu ve politik süreci, sosyokültürel değişimleri, uyguladığı küresel politikalar ve teknolojik gelişmelerden ortaya çıkabilmektedir.
Bir projenin sürdürülebilir olması için, projenin toplam süresi dolduktan sonra hangi faaliyetlerin devam etmesini ve bu devam etme sürecinin hangi koşullara bağlı olduğunu tespit etmeniz gerekmektedir. Almış olduğunuz hibe desteği bittikten sonra yürüteceğiniz faaliyetlerin proje kapasitesine uygun olarak planlamanız gerekmektedir. Kapasiteyi aşacak olan sürdürebilirlik hedeflerini projenin hazırlanma süreci içerisinde tespit etmeniz gerekmektedir.