Brezilya, COP28’de, Amazon gibi tropikal ormanları korumak ve ormansızlaşmadan etkilenen yerleşimcileri ve arazi sahiplerini tazmin etmek üzere küresel bir koruma fonu başlatmayı planlıyor. Bu fon, 80 ülkeyi kapsayacak ve tropikal orman koruma çabalarına adanacak.
COP28 zirvesinde, Brezilya Devlet Başkanı Inácio Lula da Silva’nın bu fonu önermesi bekleniyor. Sekiz Amazon ülkesi, iklim krizi, ormansızlaşma ve yerli toplulukların korunması gibi ana konularda bölgesel iş birliğini güçlendirmek için bir araya geldi.
COP28’in en önemli özelliği, Paris İklim Anlaşması’nın 14. maddesinde yer alan ve ‘Küresel Durum Değerlendirmesi’ (Global Stocktake) olarak bilinen, 2021 yılının Mayıs ayında başlatılmış olan ‘dünyanın iklim değişikliği ile mücadelede durumunu ölçmeye yönelik sürecin tamamlanacak olması. COP28’de tüm dünyayı kapsayacak bir durum değerlendirmesi ve ülke performans envanteri yayınlanacak.
Brezilya’nın iklim, enerji ve çevre sekreteri André Corrêa do Lago, COP29 ve COP30’da yeni finansman seviyelerinin belirlenmesi ve ülkelerin yeni Ulusal Katkı Beyanlarını (NDC) sunmalarının beklendiğini vurguluyor.
Amazon, dünyanın en büyük yağmur ormanı olup, yaklaşık 3 milyon bitki ve hayvan türüne ev sahipliği yapıyor ve bir milyondan fazla yerli insanı barındırıyor. Eski Brezilya Devlet başkanı Jair Bolsonaro döneminde Amazon’da ormansızlaşma oranlarının arttığı, ancak Lula’nın başkan seçilmesiyle bu oranların azalmaya başladığı belirtiliyor.
Brezilya, özellikle Amazon’daki ormansızlaşmayı azaltma konusunda elde ettiği başarıları ile iklim değişikliği konusunda küresel bir öncü olmayı hedefliyor. Brezilya’nın enerji matrisinin %48’i yenilenebilir kaynaklardan oluşuyor, bu da ülkenin sürdürülebilir enerjiye olan bağlılığını gösteriyor.
Yeni hükümet, Amazon’da ormansızlaşmayı 2030’a kadar sona erdirmeyi taahhüt etmiş ve yasa dışı madencilikle mücadele ve daha fazla yerli bölgenin tanınması gibi önemli adımlar atmış.
Reuters, bu yıl Amazon’daki orman kaybının geçen yılın aynı dönemine göre %55,8 azaldığını bildirdi. Bu olumlu veriler, Brezilya’ya ve diğer Amazon ülkelerine Dubai’deki iklim müzakerelerinde bir koruma fonu için daha fazla baskı yapma imkanı tanıyor. Brezilya Çevre Bakanı Marina Silva, ormanları koruyan ve ayakta tutan kişilere finansman sağlamak için kaynaklara ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
Brezilya delegasyonu, Cumhurbaşkanı Luiz Inácio Lula da Silva başkanlığında, hükümet, özel sektör, akademi ve sivil toplum temsilcilerinden oluşan kapsamlı bir ekip ile zirveye katılacak. Brezilya’nın, özellikle Amazon’daki ormansızlaşmayı azaltma konusunda kaydettiği ilerlemelerle iklim değişikliği konusundaki küresel etkinlikte öncü bir rol üstlenmeye hazır olduğunu görüyoruz. Bu, sadece ormansızlaşmayı azaltmakla kalmayıp, aynı zamanda yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını artırarak emisyonları düşürme hedefine de hizmet ediyor.
Paris Anlaşması’nın Küresel Stok Alımı, 2025 için beklenen yeni NDC döngüsünü yönlendirecek. Brezilya, bu sürecin özellikle finansman, teknoloji ve gelişmekte olan ülkeler lehine eğitim gibi konulardaki boşlukları ele almasını savunuyor.
COP27’de kurulan İklim Kaybı ve Zarar Fonu, iklim değişikliğinin en büyük etkilerini yaşayan ülkelere mali yardım sağlamayı amaçlıyor. Bu, özellikle şiddetli iklim olaylarından en çok etkilenen ülkelerin uzun süredir talep ettiği bir mekanizma.
COP28’de, Eylem Gündemi kapsamında, iklimi destekleyen gönüllü eylemleri teşvik etmek amacıyla beyanlar, girişimler ve taahhütler ilan edilecek. Bu bağlamda Brezilya, doğa ve ormanlarla ilgili etkinliklere katılacak ve Amazon Zirvesi’nin sonuçlarını sunarak Dubai’den Belém’e kadar olan dönem için önerilerde bulunacak.
Zirvede iklim değişikliğiyle mücadele ve düşük karbonlu ekonomiye geçiş üzerine kültürel etkinlikler, sergiler ve tartışmalar düzenlenecek. Brezilya’nın katılımının ana mesajı, “Sürdürülebilir bir geleceğe doğru çeşitliliğiyle birleşen Brezilya” olacak ve COP28’in iki haftası boyunca çeşitli alanlardan toplam 110 etkinlik düzenlenecek. Bu, Brezilya’nın iklim değişikliği konusundaki küresel sorumluluğunu ve bu alandaki liderliğini pekiştiren bir adım olarak görülüyor.
Kaynak: gov.br
