Plastik kullanımı her geçen gün artarken atıkları İngiltere ve birçok başka batı ülkesi tarafından ihraç ediliyor. Bu atıkların en büyük alıcısı geçtiğimiz yıla kadar Çin idi. 2018 ylı başında Çin plastik ithalatına yasak getirince, bu market farklı pazarlara kaydı.
Türkiye bu geri dönüşüm pazarlarının başında geliyor. Üstelik kendi plastik atıklarımızı bile henüz yeterli ölçüde geri dönüştüremiyorken, Türkiye İngiltere’den plastik atık ithalatını artırma kararı aldı. Ancak uzmanlar bu durumun çevreye zarar verme ihtimali nedeniyle endişeli.
Malezya ve Vietnam’ın İngiltere’den plastik çöp ithalatına sınırlama getirmesi ve Polonya’nın da konuyu değerlendirmeye başlamasının ardından, Türkiye İngiltere’den en çok plastik çöp ithal eden ülkeler arasına girdi.
Bu durum bir yandan çevreye zarar vereceği gerekçesiyle uzmanları endişelendiriyor, diğer yandansa çöp toplayıcıları bu durumun gelirlerini azalttığını söylüyor.
Sokak Atık Toplayıcıları Derneği Başkanı Recep Karaman, “Yıllık ortaya çıkan 6 milyon ton plastik çöpün 3,5 milyonunu biz topluyoruz” diyor:
“Ancak ithalatlar nedeniyle kazancımız düştü, topladığımız çöpün değerini düşürüyorlar.”
İhracatçılar tarafından bildirilen verilere göre, 2018’in ilk 3 ayında İngiltere Türkiye’ye gemiyle 27 bin 34 ton plastik çöp gönderdi. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde ise bu miktar 12 bin 22 tondu.
Bu veriler doğrulturunsa Türkiye’nin Ekim ayında Polonya’yı da geçerek, İngiltere’den en çok plastik çöp alan ikinci ülke konumuna yükselmesi bekleniyor.
İngiltere’deki şirketlerin geri dönüşüm dışında yurt dışına çöp ihraç etmeleri yasak. Ancak İngiltere Çevre Ajansı’nın bu çöplerin geri dönüşümle yeniden dolaşıma sokulup sokulmadığını ve nehir ile denizlere sızmasının engellenip engellenmediğini henüz denetlemediği belirtiliyor.
Türkiye Evsel Atığının Yalnızca Yüzde 1’ini Geri Dönüştürüyor
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı’nın yayınladığı (OECD) 2015 yılı raporuna göre, Türkiye çöpünün yalnızca yüzde 1’ini geri dönüşüme yolluyor, atıkların kalanı ise katı atık sahasına gönderiliyor.
Türkiye için durumun vehameti bununla da sınırlı değil. Science dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, Türkiye plastik atıkları geri dönüştürme konusunda en başarısız ilk 20 ülke arasında.
Belediyeler tarafında ise durum şöyle; çöpleri toplamakla yükümlü belediyeler, 2016 yılında 31 milyon ton çöp topladılar. Türkiye İstatistik Kurumu’na göre bu çöplerin sadece yüzde 9,8’i geri dönüşüme gönderildi.
Mevcut durumda Türkiye’de 751 lisanslı geri dönüşüm tesisi ve 566 atık toplama ve ayırma tesisi bulunuyor.
Ancak ambalaj atıklarının ayrı toplanarak geri dönüşüme kazandırılması amacı ile kurulmuş kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Pagçev’in genel müdürü Yağmur Cengiz, çok daha fazla sayıda atık toplama ve geri dönüşüm tesisine ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.
Değerlendirilebilir Atık Malzemeler Sanayicileri Derneği’nin (TÜDAM) başkanı Vedat Kılıç ise, Türkiye’ye ithal edilen plastik atıklardaki artışın bir yandan plastik sanayi için imkan yarattığını belirtiyor.
Sektör son 2 yılda önemli oranda kârını artırdı ve yatırımlar yeni iş yerlerinin açılmasını sağladı fakat uzmanlar ihraçların kontrol altında tutulması gerektiğini belirtiyor.
Düşüncelerinizi Paylaşın