ABD, Çekya ve Norveç gibi 7 ülke, “kömür sonrası temiz enerji ittifakı”na katılarak yeni kömürlü termik santrallerin geliştirilmemesi, mevcut kömür santrallerinin aşamalı olarak kapatılması ve temiz enerjiye geçişin hızlandırılması konusunda taahhütte bulundu.
Bu yıl Birleşik Arap Emirlikleri’nin ev sahipliğini yaptığı Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 28. Taraflar Konferansı’nda (COP28), 7 ülke, kömürden temiz enerjiye geçişi hızlandırmak için yeni bir taahhüt açıkladı.
ABD, Çekya, Dominik Cumhuriyeti, İzlanda, Kosova, Norveç ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Powering Past Coal Alliance adlı ittifaka katılarak ulusal ve uluslararası hükümetlerin ve kuruluşların bir araya geldiği bir birlik oluşturdular.
Bu ülkeler, yeni kömürlü termik santral geliştirmeme ve mevcut kömür santrallerini aşamalı olarak kapatma sözü verdiler.
ABD, dünyanın en büyük üçüncü kömür ülkesi olarak elektrik sektörünü 2035’e kadar karbonsuzlaştırmayı hedeflerken, Çekya 2033’te, Kosova ise 2050’de elektrik sektörünü karbonsuzlaştırmayı planlıyor. Dominik Cumhuriyeti ise kömürden çıkış stratejisi hazırlama sözü verdi.
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, İzlanda ve Norveç, zaten faaliyette olan kömür santralleri olmamasına rağmen temiz enerjiye geçişi hızlandırmak için bu ittifaka katıldı.
Düşünce kuruluşu E3G Program Lideri Leo Roberts, ülkelerin yeni taahhütleri hakkında değerlendirmesinde, “ABD’nin Paris iklim hedefleri doğrultusunda kömürü aşamalı olarak terk etme taahhüdü, emisyon azaltımı açısından son derece önemli. Dünyanın en büyük ekonomisinin en kirletici fosil yakıttan hızla uzaklaşmayı taahhüt etmesi, sembolik olarak da çığır açıcı. Şu anda OECD ülkelerinin yüzde 80’inden fazlası Powering Past Coal Alliance üyesi ve bu, küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sınırlandırma hedefiyle uyumlu bir şekilde kömürden çıkış yoluna sokuyor. Bu durum, henüz taahhütte bulunmamış Japonya, Avustralya ve Güney Kore gibi az sayıda ülke üzerinde önemli bir baskı oluşturuyor” ifadelerini kullandı.
Londra merkezli düşünce kuruluşu Ember Politika ve Strateji Başkanı Richard Black ise kömürü aşamalı olarak terk etmenin sadece güzel bir fikir olmadığını, aynı zamanda iklim değişikliğini yavaşlatmak için bir ön koşul olduğunu belirterek, “Tüm ülkeler aynı hızda hareket edemeyebilir, ancak giderek artan sayıda ülke için kömür artık enerji sistemlerinin ihtiyaç duymadığı bir kaynak. ABD gibi zengin ülkeler, gazı aşamalı olarak azaltmaya başlayabilecekleri ve gerçek anlamda temiz bir enerji geleceğine kapı açabilecekleri gün çok uzak değil” diye konuştu.
