Geri dönüşüm ile ilgili sivil toplum örgütleri, özellikle doğal enerji ve malzeme kaynaklarının azaldığı şu günlerde çok önemli sorumluluklara sahiptir. Bu örgütler, toplumu bilinçlendirerek hem sahip olunan ürünleri doğru kullanmayı hem de var olan kaynakları korumayı öğretir. Türkiye’de ve dünyada aktif olarak çalışmalarına devam eden bu organizasyonlar, tüketim yerine üretimi savunarak dünyanın daha sağlıklı ve yaşanabilir bir alan olmasını sağlıyor. Bunun yanı sıra azalan kaynakların korunmasında yeni projeler ile kalıcı çözümler de bulabiliyorlar.
Geri dönüşebilir malzemeler, ekonomi açısından da çok faydalı. Baktığımız zaman, refah seviyesi yüksek olan ülkelerin ortak özelliklerinden biri de cam, plastik, metal gibi doğada çok zor yok olan malzemeleri doğaya karıştırmaması ve onları yeniden kullanması. Böylece hem çevre korunuyor hem hammade tükenmiyor hem de su ve enerji tasarrufu sağlanıyor. Toplumu bu konuda bilinçlendiren örgütler, aynı zamanda belediye ve diğer idari bilimleri de harekete geçiriyor.
Hangi Sivil Toplum Kuruluşları Çevre Kirliliğiyle Mücadele Ediyor?
Çevre kirliliği ile mücadele eden kuruluşlar aynı zamanda geri dönüşümle ilgili de çok önemli projelerin altına imza atıyor. Bunlar arasında ÇEVKO Vakfı ilk sırada yer alıyor. Türkiye’de geri dönüşümle ilgili en çok eylemi yapan ve çeşitli sosyal sorumluluk projeleri ile malzemelerin çevreye atılmasını engelleyen, çevre koruma ve ambalaj atıklarını değerlendirme için organize olmuş bir vakıftır. ÇEVKO Vakfı, aynı zamanda Avrupa’da bulunan çevre koruma örgütleriyle de bir arada çalışıyor. Bilimsel verilerle çalışmalarının sonuçlarını ortaya çıkarıyor ve bunun sonucunda da yerel yönetimleri harekete geçiriyor. 1991 senesinde kurulan vakıf, geri dönüşüm ile ilgili sivil toplum örgütleri arasında en aktif olanlardan biri. Bu konuda bir yetki belgesi de alan vakıf, 2005 senesinde ambalaj atıklarının değerlendirilmesi ile ilgili projeleri yönetmek için resmi olarak yetkilendirilmiş kuruluş olarak kabul edildi. Çevko Vakfı, cam, metal plastik, kağıt ve karton gibi ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması ve geri dönüşümü için sanayi, yerel yönetimler ve piyasaya sürenler ile işbirliği yürütüyor.
Geri dönüşüm konusunda hizmet veren sivil toplum örgütlerinden bir diğeri ise 2010 yılında ambalaj atık yönetimi konusunda yetki almış olan Tüketici ve Çevre Eğitim Vakfı’dır (TÜKÇEV). Doğal kaynakların özenli ve dengeli kullanılması için çalışmalar yürüten TÜKÇEV, çevre duyarlılığı ile ilgili eğitim faaliyetleriyle, proje çalışmalarıyla, panel ve konferanslarla birey ve toplumu aydınlatıcı bilgiler vermektedir.
Ambalaj atıklarının yönetimi konusunda 2014 yılında yetki almış 3. kuruluş Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı’dır (PAGÇEV). Vakıf, entegre atık yönetimi çerçevesinde, atık oluşumunun önlenmesi, azaltılması, atığın yeniden kullanımı ve geri dönüşümü alanlarında sürdürülebilir çözümler sunmak adına çalışmalarını yürütmektedir.
Atık Kağıt ve Geridönüşümcüler Derneği (AGED), küresel ölçekte yürütülen sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında özellikle kağıt geri dönüşümünü ülke içinde en üst düzeye çekmek ve dünyadaki trendleri ve gelişmeleri takip ederek sektör temsilcisi üyelerini bilgilendirmek amacıyla kurulmuştur. Dernek ayrıca halkın geri dönüşümün önemini kavraması amacıyla sosyal sorumluluk projeleri yürütmek, konferanslar ve paneller düzenlemek, sektörün sorunlarını tespit ederek çözüm yolları ortaya koymak gibi hedefleri bulunmaktadır. Geri dönüşebilir atıkların geri kazanımı konusunda teknik ve idari altyapının geliştirilmesini sağlamak ve geri dönüştürülebilir hammaddelerin öncelikle ülke içinde değerlendirilmesi ülke ekonomisine katkı sağlaması için çalışmalar yürütmektedir.
Bir diğer dernek ve sivil toplum örgütü ise DenizTemiz Derneği’dir (TURMEPA). Bu sivil toplum kuruluşunun amacı da denizlerin kirlenmesini önlemek için çalışmalar yürütmek, kirlilikle mücadeleyi özendirmek, denize atılan atıkların toplanması ve onların yeniden değerlendirilmesi için projeler yürütmektir. Özellikle doğaya atılan malzemelerin, ekolojik dengeye verdiği zararı vurgulamak için çalışmalarda bulunan dernek, denizleri kirleten atıkları engellemek için sosyal sorumluluk projelerinin altına imza atıyor.
Geri Dönüşümle İlgilenen Devlet Birimi Hangisi?
Geri dönüşüm ile ilgili sivil toplum örgütleri, faaliyetlerini yasal bir zemine oturtabilmek için devlet desteği ve onayı almak durumunda. Bu konuyla ilgili olarak Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Şehircilik Bakanlığı – Atık Yönetim Dairesi sorunlarla yakından ilgileniyor.
Geri dönüşüm kutularını belediyelere dağıtarak şehirlerin de bu konuda bilinçlenmesi sağlanıyor. Türkiye, geri dönüşüm konusunda Avrupa’nın gerisinde kalmasına rağmen son dönemlerde bu alanda çalışmalar yapmaya devam ediyor. İlerleyen günlerde bu konuyla ilgili çok daha yenilikçi ve aktif fikirlerin ortaya atılması bakanlık ve örgüt işbirliği ile bekleniyor.
Düşüncelerinizi Paylaşın