Sürdürülebilir ekosisteme dayalı çevreci bir toplum modeli oluşturmak ve sıfır atık projesiyle tamamen tertemiz toplu yaşanabilir alanlar yaratmak amacıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından başlatılan Ulusal Atık Yönetimi Eylem Planı hazırlandı.
Hazırlanan bu plan, temiz alanların oluşturulması ve bunun sürdürülebilir hale getirilmesi amacıyla hazırlanmış rapor olarak karşımıza çıkmaktadır. 2016-2023 yıllarını kapsayan söz konusu bu proje ile Türkiye’nin 2023 hedefleri doğrultusunda dünya standartlarına taşınacak çevreci tertemiz bir toplum modelinin meydana getirilmesi amaçlanmaktadır. Bu sayede tamamıyla çevresine her anlamda katkı sağlayacak ve yeni gelişmeleri daima yakından takip eden bir toplum modelinin meydana getirilmesi sağlanacaktır.
Ulusal Atık Yönetimi ve Eylem Planı çerçevesinde ortaya konacak politika ve uygulamalar ile ülkemizin daha iyi organize edilmiş, kurumsal ve entegre yapısı güçlü bir atık yönetim sistemine sahip olması, aynı zamanda vatandaşlarımıza daha sağlıklı ve temiz bir çevrede yaşama imkânı sağlanabilecektir.
Atık Gruplarının Tasniflendirilmesi
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca söz konusu ulusal atık yönetimi ve eylem planı 2023 hedefleri ilk olarak atık gruplarının tasnif edilmesiyle başlatılmış bulunmaktadır. Söz konusu projede atıklar;
- Ambalaj Atığı
- Belediye Atıkları
- Biyobozunur Atık
- İnşaat ve Yıkıntı Atıkları
- Tehlikeli Atık
- Tıbbi Atık
- Özel Atıklar (atık yağları (atık motor yağı, atık sanayi yağı ve bitkisel yağlar), atık pil ve akümülatörleri, ömrünü tamamlamış araçları, ömrünü tamamlamış lastikleri ve atık elektrikli ve elektronik eşyaları kapsamaktadır)
Şeklinde gruplara ayrılarak ele alınmıştır. Söz konusu bu ayrımın temelinde esas itibariyle atık gruplarının sınıflandırılmasının payı büyüktür.
Strateji
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ilgili atık yönetimi eylem planı 2018 bir de izlediği strateji ile dikkat çekmektedir. Buna göre belediye atıklarında termal yöntemler uygulanması hedeflenmektedir. Bu amaca yönelik olarak öncelikli iller arasında birinci dereceden iller İstanbul daha sonra Ankara ve İzmir olarak karşımıza çıkmaktadır. İkinci dereceden öncelikli iller Doğu Karadeniz illeri ve üçüncü dereceden öncelikli iller olarak Ege Bölgesi illeri düşünülmüştür.
Biyometanizasyon yöntemiyle yapılacak atık eylem planında ise 365.000 ton ve üzerinde atık üreten iller öncelikli iller kapsamında yer almaktadır.
Hedefler
Söz konusu sıfır atık yönetimi eylem planı ile orta ve uzun vadede ulusal atık yönetimi ve eylem planı çerçevesinde yer alan hedefler şunlardır:
2023 yılında oluşan atığın; % 35’inin geri kazanım, % 65 inin düzenli depolama yönetimi ile
bertaraf edilmesi hedeflenmektedir. Bu amaçla:
- 2014 yılı itibariyle ambalaj atığı grubunda toplanan %5,3 oranını 2023 yılında %12 oranına çıkarmak
- 2014 yılı itibariyle belediye atıklarının %0,2 oranındaki geri kazanım oranını biyolojik yöntemler ile 2023 hedefleri doğrultusunda %4 oranına çıkarmak
- 2014 yılında % 5,4 olan belediye atıklarının mekanik biyolojik
prosesler ile geri kazanım oranını 2023 yılında % 11’e yükseltmek - 2014 yılında % 0,3 olan belediye atıklarının termal yöntemler ile geri
kazanım oranını 2023 yılında % 8’e yükseltmek - 2014 yılında % 88,7 olan belediye atıklarının depolama yöntemi ile
bertaraf oranını 2023 yılında % 65’e düşürmek - İnşaat yıkıntı atıkları ve hafriyat toprağı yönetiminin ülke genelinde yaygınlaşmasını
sağlamak - Vahşi Döküm sahalarının rehabilite edilmesi
- Tehlikeli atıkların geri kazanım ve bertarafı için ilave tesis yatırımlarının artırılmasını
sağlamak - Özel atıkların yönetiminde toplama ve geri kazanım verimini artırmak
Ulusal Atık Yönetimi ve Eylem Planı 2023’e ulaşmak için tıklayınız.
